Rơ le nhiệt, còn được biết đến với tên gọi Relay nhiệt, là một thiết bị điện quan trọng nhằm bảo vệ động cơ và hệ thống điện khỏi tình trạng quá tải. Thiết bị này thường được sử dụng kết hợp với Contactor (hay còn gọi là khởi động từ). Rơ le nhiệt có khả năng tự động ngắt mạch nhờ vào hiện tượng co giãn của các thanh kim loại khi nhiệt độ tăng lên.
Tầm quan trọng của rơ le nhiệt trong hệ thống điện
Trong các hệ thống điện, rơ le này đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Chúng không chỉ điều chỉnh và kiểm soát nhiệt độ mà còn giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi hư hỏng do quá nhiệt. Sử dụng rơ le tự động giúp tiết kiệm năng lượng và tăng tuổi thọ cho thiết bị, động cơ, từ đó giảm thiểu chi phí bảo trì và sửa chữa. Bằng cách đảm bảo an toàn cho mạch điện, rơ le bảo vệ góp phần nâng cao hiệu suất hoạt động của hệ thống.
Ứng dụng của rơ le nhiệt:
-
Nguyên lý: Khi dòng điện chạy qua động cơ vượt quá ngưỡng cho phép, rơ le nhiệt sẽ “nhận diện” và ngắt mạch điện, bảo vệ động cơ khỏi cháy nổ.
-
Kết hợp hoàn hảo với Contactor: Rơ le nhiệt được lắp đặt cùng contactor, tạo thành bộ đôi hoàn hảo giúp kiểm soát và bảo vệ động cơ một cách toàn diện.
-
Thời gian tác động chính xác: Dựa trên cơ chế giãn nở vì nhiệt, rơ le nhiệt đảm bảo ngắt mạch điện kịp thời khi động cơ quá tải, tránh tình trạng hư hỏng do nhiệt độ tăng cao.
Trong quá trình vận hành, có những thiết bị có dòng điện thay đổi liên tục như máy nén, quạt gió, bơm nước… Việc này đòi hỏi chúng ta cần hiểu rõ cách thức ứng dụng rơ le nhiệt để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ.
Một số ứng dụng khác thường gặp:
1. Máy nén lạnh:
Dòng điện của máy nén giảm dần khi nhiệt độ bốc hơi giảm. Do đó, bạn cần xác định dòng điện lớn nhất (khi nhiệt độ phòng lạnh cao nhất) để cài đặt rơ le nhiệt.
Ví dụ: Máy nén Bitzer 4FC-5.2(Y) có dòng điện ghi trên nhãn là 10.8A. Khi máy hoạt động ổn định, dòng điện đo được là 7A. Lúc này, dòng điện cài đặt cho rơ le nhiệt là: 1.1 x 7 = 7.7A (nhỏ hơn 10.8A là đạt yêu cầu).
2. Quạt dàn lạnh:
Ngược lại với máy nén, dòng điện của quạt dàn bốc hơi sẽ tăng dần khi nhiệt độ giảm.
Ví dụ: Dòng điện đo được của quạt dàn lạnh khi phòng trữ đông đạt -18 độ C là 1.8A. Dòng điện cài đặt cho rơ le nhiệt là: 1.1 x 1.8 = 1.98A.
Lưu ý: Dòng điện thực tế của quạt dàn bốc hơi thường lớn hơn dòng điện ghi trên nhãn.
3. Các trường hợp đặc biệt khác:
-
Động cơ đấu Y/YY: Dòng điện cho từng nhánh là 1/2 dòng điện định mức.
-
Động cơ khởi động sao/tam giác: Dòng điện cho nhánh tam giác là dòng điện định mức chia cho 1.73.
-
Rơ le nhiệt gián tiếp (dòng điện > 100A): Giá trị cài đặt được tính theo tỷ số biến dòng.
Ví dụ: Sử dụng biến dòng 100/5A và muốn bảo vệ ở mức 80A. Giá trị cài đặt trên rơ le nhiệt là: (5/100) x 80 = 4A.
Nguyên lý hoạt động của rơ le nhiệt
Rơ le nhiệt hoạt động dựa trên cơ chế của một vật liệu bimetal gắn với các điện cực. Khi nhiệt độ tăng, đĩa bimetal sẽ bị cong lại, tạo ra khoảng cách giữa các điện cực. Khi khoảng cách này đủ lớn, mạch điện sẽ bị ngắt, ngăn không cho dòng điện tiếp tục đi qua thiết bị.
Các loại rơ le nhiệt phổ biến
Rơ le nhiệt điện tử
Rơ le điện tử được thiết kế với công nghệ hiện đại, giúp bảo vệ các thiết bị khỏi tình trạng quá tải và quá nhiệt. Với khả năng điều chỉnh chính xác, loại rơ le này cung cấp thông tin rõ ràng về nhiệt độ, giúp người dùng dễ dàng theo dõi và quản lý. Nhờ vào tính năng tự động ngắt khi vượt quá ngưỡng an toàn, nó giúp giảm thiểu rủi ro hư hỏng thiết bị.
Rơ le nhiệt cơ học
Mặc dù không tiên tiến như rơ le điện tử, rơ le cơ học vẫn được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng. Loại này hoạt động dựa trên nguyên lý nhiệt độ vật lý, giúp phát hiện và ngắt điện khi nhiệt độ vượt quá mức quy định. Tuy nhiên, độ chính xác không cao bằng rơ le điện tử, và có thể gặp phải vấn đề về độ bền. Việc lựa chọn giữa hai loại này phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng và tiêu chí an toàn của từng hệ thống.
Cách chọn rơ le nhiệt phù hợp
Dựa vào công suất sử dụng
Khi chọn rơ le bảo vệ, bạn cần xác định công suất sử dụng của thiết bị. Công suất này sẽ quyết định kích thước và kiểu dáng của rơ le. Nếu công suất quá lớn, rơ le sẽ không hoạt động hiệu quả, dẫn đến nguy cơ hỏng hóc thiết bị. Ngược lại, nếu quá nhỏ, rơ le sẽ không thể bảo vệ thiết bị trong trường hợp quá tải.
Tính toán khoảng nhiệt độ
Một yếu tố quan trọng khác là khoảng nhiệt độ mà thiết bị cần hoạt động. Bạn cần tính toán nhiệt độ tối thiểu và tối đa mà rơ le sẽ phải điều chỉnh. Việc chọn rơ le nhiệt độ không phù hợp có thể dẫn đến việc thiết bị không hoạt động hiệu quả, hoặc thậm chí gây ra hỏng hóc. Rơ le tự động và rơ le điện tử đều có thể giúp bạn kiểm soát nhiệt độ một cách chính xác hơn, giúp bảo vệ thiết bị tốt hơn.
Lưu ý khi kết nối điện
Khi kết nối điện, hãy chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt để tránh nguy hiểm. Sử dụng dây điện đúng kích thước và cách điện kỹ lưỡng. Đảm bảo rằng các đầu nối chắc chắn để không xảy ra hiện tượng chập điện. Kiểm tra kỹ lưỡng các thông số của rơ le điện tử trước khi khởi động, để đảm bảo nó sẽ tự động điều chỉnh và bảo vệ thiết bị khi nhiệt độ vượt ngưỡng cho phép.
Cách sử dụng rơ le nhiệt hiệu quả
– Thiết lập các thông số nhiệt độ
– Kiểm tra định kỳ và bảo trì
Để duy trì hoạt động ổn định của rơ le bảo vệ, việc kiểm tra định kỳ và bảo trì là cần thiết. Bạn nên thường xuyên kiểm tra các kết nối, cảm biến và các linh kiện khác để phát hiện sớm các vấn đề. Bảo trì định kỳ không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ của rơ le điều chỉnh mà còn ngăn ngừa sự cố bất ngờ, đảm bảo hệ thống luôn trong trạng thái tối ưu.
Các sự cố thường gặp và cách khắc phục
Rơ le nhiệt không hoạt động
Một trong những vấn đề phổ biến là rơ le bảo vệ không hoạt động, dẫn đến việc không thể kiểm soát nhiệt độ như mong muốn. Nguyên nhân có thể do rơ le điện tử bị hỏng hoặc kết nối không chắc chắn. Để khắc phục, hãy kiểm tra nguồn điện và tình trạng kết nối, sau đó thay thế nếu cần thiết.
Rơ le nhiệt báo lỗi sai
Khi rơ le điều chỉnh báo lỗi sai, điều này có thể gây ra sự cố nghiêm trọng trong quy trình điều khiển nhiệt độ. Thường thì lỗi này xuất phát từ việc cài đặt không chính xác hoặc cảm biến bị lỗi. Để giải quyết, hãy kiểm tra lại các thông số đã cài đặt và thay thế cảm biến nếu phát hiện dấu hiệu hư hỏng. Việc duy trì các thiết bị như rơ le tự động và đảm bảo chúng hoạt động ổn định sẽ giúp nâng cao hiệu suất và độ tin cậy trong quá trình sử dụng.
Cần tìm hiểu thêm thông tin khác, vui lòng liên hệ với Công ty Minh Phú theo thông tin sau:
Thông tin liên hệ
Công ty TNHH Thương Mại Dịch Vụ Kỹ Thuật Lạnh Minh Phú
Văn phòng: Tầng 14, Tòa Nhà HM Town, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 5, Quận 3, TP.HCM.
Địa chỉ: Số 26/16 Ấp Đông, Xã Thới Tam Thôn, Huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh.
Hotline: 028 3535 5060
Hotline phòng kinh doanh: 0938020575
Hotline phòng hỗ trợ kỹ thuật: 0948420229
Email: minhphuree@gmail.com
Fanpage: Minh Phú Ree
Trang thương mại của Minh Phú Ree
